gfgmjj.gif

Πέμπτη 29 Οκτωβρίου 2009

Ο ΡΩΜΗΟΣ




Ο  ΡΩΜΗΟΣ


ΡΩΜΗΟΣ 

Ετσι λεγόταν η εφημερίδα που εξέδιδε ο Σουρής από τον Απρίλιο του 1883 ως τις 17 Νοεμβρίου 1918 (λίγο πριν το θάνατό του), με δύο μικρές διακοπές. Συνολικά εκδόθηκαν 1.444 φύλλα, μέσα στα οποία σχολίαζε έμμετρα τα της καθημερινότητας -ελληνικής και ξένης-, άλλοτε επιγραμματικά κι άλλοτε εκτενέστερα. Τακτικοί σχολιαστές αυτής της επικαιρότητας ήταν τα ξακουστά του δημιουργήματα, «Φασουλής και Περικλέτος, ο καθένας νέτος σκέτος» ή «Περικλέτος, Φασουλής, ο καθένας σεβνταλής»…


Η εφημερίδα ήταν εβδομαδιαία και αποτέλεσε μοναδικό παράδειγμα εγχώριας εφημερίδας που ήταν όλη σε στίχους, συμπεριλαμβανομένων ακόμη και των διαφημίσεων…


Στο πρώτο τεύχος λείπει ο αριθμός του τεύχους και η ημερομηνία. Μάλλον ξεχάστηκαν. Στο δεύτερο τεύχος ο Σουρής προσθέτει ημερομηνία και αριθμό τεύχους αλλά όχι έμμετρο, μια σπανιότατη εξαίρεση. Στο τρίτο τεύχος γίνεται έμμετρη και η ημερομηνία, ενώ στο τέταρτο και ο αριθμός τεύχους (Στο τέσσερα εφθάσαμε / κι ακόμα δεν τα χάσαμε) που θα διατηρηθούν έτσι σε όλα τα επόμενα τεύχη, αναγκάζοντας τον Σουρή σε ακροβασίες για να βρει ρίμα για τους διάφορους αριθμούς.

Από το πρώτο φύλλο του ηδη και για την αναγγελία της γεννησής της εφημερίδας του ξεκινάει με ποίημα.

Το  "Εμπρός"



Ἐμπρὸς λοιπόν, ἂς βγάλωμε κι ἐμεῖς ἐφημερίδα,

ἀφοῦ καμιὰ δὲν ξέρουμε καλλίτερη δουλειά.
Ἀβάντι νὰ λυσσάξωμε κι ἐμεῖς γιὰ τὴν πατρίδα,
προτοῦ νὰ μᾶς λυσσάξουνε τοῦ δρόμου τὰ σκυλιά. […]


Aν μια φορά τουλάχιστον καλαμαράς δεν γίνεις,
του πατριώτη τ’ όνομα ποτέ δεν θα τ’ ακούσεις

πρέπει και συ τη γνώμη σου για κάθε τι να δίνεις,
και μία πέννα να βαστάς κι ας είσαι και Μπουρδούσης.


Τί διάβολο θὰ γράψουμε, γιὰ τοῦτο δὲν μᾶς νοιάζει.
Φθάνει νὰ πιῶ ἕνα καφφέ, νὰ πιῶ κι ἕνα τσιγάρο,
Κι ἰδέαις τὸ κεφάλι μου ἀμέσως κατεβάζει,
κι ἀμέσως τὸν κατήφορο εἰς τὸ χαρτὶ θὰ πάρω.


Τί θὰ γραφεῖ μὲς ‘στὸ Ρωμηὸ καθόλου δὲ μὲ μέλλει…
Κάθε Ρωμηὸς ποὺ ξαπλωθεῖ ὀλίγο στὴ λιακάδα,
ἀπὸ ἰδέαις ὑψηλὲς εὑρίσκει ὅσες θέλει…
Γιὰ γνώσεις ἄλλο τίποτε ἐδῶ εἰς τὴν Ἑλλάδα.


Θὰ εἶμαι δημοκρατικὸς κατὰ τᾶς περιστάσεις,
μὰ θαμαι καὶ βασιλικός. Θὰ εἶμαι ὅ,τι θέλω.
Θὲ νὰ γυρεύω κάποτε κι ἐγὼ ἐπαναστάσεις,
ἀλλ’ ὅμως καὶ στοὺς βασιλεῖς θὰ βγάζω τὸ καπέλο.


Ἀφοῦ ποτὲ λογαριασμὸ ‘στὸ κράτος δὲν θὰ δίνω,
Γιατί κι ἐγὼ τὸ κέφι μου σὰν ἄλλους νὰ μὴν κάνω;
Ρωμηὸς δὲν εἶμαι;…, ἔ! λοιπὸν θὰ γίνω ὅ,τι γίνω
καὶ βασιληὰ στὸ γοῦστο μου κανένα δὲν θὰ βάνω.


Πάντα μὲ στίχους θὰ μιλῶ μὲς ‘στῶν Ρωμηῶν τὴ σφαίρα,
κι οὔτε κανέναν Ἕλληνα ποτὲ θὰ χαιρετῶ,
ἐὰν μὲ στίχους δὲν μοῦ ‘πῆ κι αὐτὴν τὴν καλημέρα…
Εἰς ὄλαις τὶς ἰδέαις μου τὸ μέτρο θὰ κρατῶ.


Κι ἴσως οἱ στίχοι πιὸ ἀργὰ τῆς μόδας καταντήσουν,
καὶ ἴσως οἱ Πανέλληνες φυτρώσουν στιχουργοί,
καὶ τίποτε παράξενο μὲ στίχους νὰ ‘μιλήσουν
κι ὁ βασιληᾶς κι οἱ βουλευταὶ καὶ οἱ Πρωθυπουργοί.


Θὰ ἦναι ἀριστούργημα… ψυχή μου στὰ Πατήσια!
Λοιπόν, ‘στοὺς στίχους πέσετε, γυναῖκες, ἄνδρες, ὅλοι.
Κι ἔτσι μὲ στίχων τάγματα πιστεύω ὁλοΐσια,
νὰ πᾶμε καββαλάρηδες ‘στὴν ξακουσμένη Πόλι.







Μερικές διευκρινίσεις:

Ο Μπουρδούσης που αναφέρεται στο ποίημα ήταν διάσημος ζητιάνος, τύπος της Αθήνας. Πέθανε λίγο αργότερα, και ο Σουρής έγραψε σχετικά, στο τρίτο τεύχος του Ρωμηού για «των δρόμων τον ξυπόλητο ιππότη».



Η έκφραση «ψυχή μου στα Πατήσια!» ήταν παροιμιακή -δηλώνει το αποκορύφωμα της ανέμελης καλοπέρασης, απόηχος μιας εποχής όπου οι Αθηναίοι πήγαιναν για πικ-νικ και εκδρομές στα κατάφυτα Πατήσια για να ξεσκάσουν.


( Πηγη: SENILE DECAY )


14 σχόλια:

zeidoron dtsoukas είπε...

Αρη ευτυχώς που ο Σουρής δεν ζει στην εποχή μας!Θα κατέληγε ένας ταπεινός μπλόγκερ,καθ' ότι δεν θα καταδέχοταν να βάλει στην εφημερίδα του CD με ταινίες και τραγούδια,χώρια που θα τα έχωνε κάθε μέρα σ' όλους τους μεγαλόσχημους.Καλή σου μέρα!

logia είπε...

καλημέρα σου
ωραίος ο Σουρής, μια χαρά θα τα έγραφε και σήμερα...

"Μᾶς λείπει ἕνας ἀρχηγός;... πενῆντα ξεφυτρώνουν,
τὸ ἕνα κόμμα χάνεται;... θὰ ἔβγουν ἄλλα δέκα·
ὅλοι γιὰ τὸ ἀξίωμα τοῦ ἀρχηγοῦ μαλλώνουν,
κι᾿ ἴσως ἀργότερα μᾶς βγῇ ᾿ς τὴ μέση καὶ γυναῖκα.
Ἀλλὰ κι᾿ ἐγὼ ὁ ἀφανὴς τῶν Ἀθηνῶν πολίτης
ἐλπίζω πὼς καμμιὰ φορὰ θὰ γίνω Κυβερνήτης."

Ελιά Μαϊστρα είπε...

Και ευτυχώς που δεν ακολούθησε τον Κερδώο Ερμή όπως είχε διαλέξει στην αρχή αλλά τον κέρδισε ο Λόγιος Ερμής με την ενθάρρυνση,του Ροϊδη και με την συμβουλη του Δροσίνη για την έκδοση σατιρικής εφημερίδας.
Βλέπει κανείς ότι οι λόγιοι της εποχής δεν ήταν σαν τους σημερινούς,κλεισμένοι στους πύργους της ματαιοδοξίας τους,αλλά είχαν γνώμη,και την έλεγαν, είτε αφορούσε την κοινωνία είτε την παντός είδους εξουσία. Τώρα θα μου πείς όλα τα έχει αναλλάβει η TV και τους διανοούμενους ακόμα.

Καλή σου μέρα Αρη

George είπε...

Ο σημερινός Σουρής άραγε που κρύβεται??
Φοβάμαι πως σήμερα θα τον είχαμε κατατάξει στους περιθωριακούς γραφικούς που λέει ανοησίες και δεν σέβεται τους θεσμούς.

Aristodimos είπε...

Η σάτιρα του και ο τρόπος γραφής του ετυχαν τοσο μεγάλης αποδοχής απο την τοτε κοινωνία ωστε με ομόφωνη πρόταση –μοναδική και ανεπανάληπτη- του ελληνικού Κοινοβουλίου του 1906, να τον θέσει υποψήφιο για βραβείο Νόμπελ, καθιστά τον Σουρή φαινόμενο κατ’ εξαίρεση.

ΕΛΕΝΑ είπε...

Noμίζω ότι υπήρξε μοναδικός στο είδος του!
Και σήμερα ακόμα, μια χαρά θα τα έλεγε, μας λείπει ένας Σουρής!
Καλό μεσημέρι!

Λυγερή Βασιλείου είπε...

O ανεπανάληπτος σατιρικός Σουρής μεταξύ αστείου και σοβαρού λέει μεγάλες αλήθειες.
Η Σάτιρα είναι τέχνη που απαιτεί πνεύμα. Όσο πιο καυστική η σάτιρα τόσο πιο καθαρό το πνεύμα.
Μπράβο Άρη μας ξεκούρασες
Η γνώμη σου πάνω στο θέμα που έχει σήμερα ο ΠΗΓΑΙΜΟΣ http://ligery.pblogs.gr θα είχε ιδιαίτερο βάρος..
Καλή σου νύχτα
http://ligeri.pblogs.gr
http://pygemos.blogspot.com
http://lygeri.pblogs.gr

ανέμη είπε...

Άν ζούσε ο Σουρής,πάλι θα ξαναέγραφε τον ίδιο στίχο... ''Κακά νομίζω τα καλά και βλέπω μια στα χαμηλά και μια κυττώ απάνω... Σ' αυτό τον κόσμο τον χαζό αν ημπορούσα να μη ζω μα... δίχως ν'αποθάνω.''

Καλή σου νύχτα Άρη

Ρίκη Ματαλλιωτάκη είπε...

Ανεπανάληπτος Σουρής!

Οντως σάτυρα!

marianaonice είπε...

Ωραίος και διαχρονικός ο Σουρής!
Συμφωνώ ότι σήμερα θα ήταν ο ιδανικός μπλόγκερ!!
Όπως πάντα πολύ όμορφη ανάρτηση...
Καλό βραδάκι Άρη μου.
:))

Σταλαγματιά είπε...

Οι σημερινές εφημερίδες πουλάνε μόνο όταν έχουν να δώσουν ένα καλό δώρο.
Δεν ξέρω τελικά πόσο φταίμε εμείς γιαυτό και πόσο αυτοί.
Πόσο αξιόπιστα είναι πλέον τα νέα και οι ειδήσεις που γράφουν,
κάποτε δεν ήταν έτσι τα πράγματα, κάποτε υπήρχαν κι εκείνοι που με κίνδυνο να τους κλείσουν έγραφαν μόνο την αλήθεια, εκείνη την αλήθεια που έμπηγε το μαχαίρι ως το κόκαλο.


Καλό μεσημέρι Άρη
Αναστασία

Βάσσια είπε...

Σουρής....
Θυμήθηκα στο δημοτικό ακόμη,
τον αδελφό του πατέρα μου, λάτρη
του Σουρή, να μας διαβάζει ποιήματά
του και εμείς να γελάμε, χωρίς
φυσικά τότε να καταλαβαίνουμε.
Αγαπητός πολύ και επίκαιρος τολμώ
να πω.
:-)

aris53m είπε...

ο Σουρής για την τότε Ελλάδα (χωρίς Μακεδονία και Θράκη)

ΠΟΙΟΣ ΕΙΔΕ


Ποιός είδε κράτος κλασσικό
σ' όλη τη γη μοναδικό
εκατό να εξοδεύει
και πενήντα να μαζεύει;

Να τρέφει όλους τους αγρούς
νάχει εφτά Πρωθυπουργούς
ταμείο δίχως χρήματα
και δόξης τόσα μνήματα;

Νάχει βουλή ωσάν κι αυτή
με Τσουτσουνάτο βουλευτή
να γεμίζει κάθε μέρα
από λόγια τον αέρα;

Νάχει κλητήρες για φρουρά
και να σε κλέβουν φανερά
κι ενώ αυτοί σε κλέβουνε
τον κλέφτη να γυρεύουνε;

Νάχει και άντρες θηλυκούς
σακατεμένους φθισικούς
να τους δέρνουν να τους γδύνουν
και φωνή να μην αφήνουν;

Να θέλει δα κι απ την Τουρκιά
χωρίς να ρίξει τουφεκιά
χίλιες χιλιάδες στρέμματα
ν' αυξήσει με τα ψέματα;

Γεώργιος Σουρής 1853-1919.
Υπάρχει έστω και ένας στίχος που δεν αντιπροσωπεύει την σημερινή πραγματικότητα?

Και για τους ιερείς...
http://www.youtube.com/watch?v=BZQKIPJPQn4

Ανώνυμος είπε...

@ aris53m

Το ποίημα αυτό είναι παραποιημένο. Του έχουν προσθέσει στίχους που δεν έγραψε ο Σουρής.

Ποιός είδε κράτος λιγοστό
σ' όλη τη γη μοναδικό
εκατό να εξοδεύει
και πενήντα να μαζεύει;

Να τρέφει όλους τους αγρούς
νάχει εφτά Πρωθυπουργούς
ταμείο δίχως χρήματα
και δόξης τόσα μνήματα;

Νάχει κλητήρες για φρουρά
και να σε κλέβουν φανερά
κι ενώ αυτοί σε κλέβουνε
τον κλέφτη να γυρεύουνε;

Αυτό είναι το ποίημα του Σουρή. Ασφαλώς διαχρονικό, όπως πάντα.