Ο ΡΩΜΗΟΣ

Ο  ΡΩΜΗΟΣ

ΡΩΜΗΟΣ 

Ετσι λεγόταν η εφημερίδα που εξέδιδε ο Σουρής από τον Απρίλιο του 1883 ως τις 17 Νοεμβρίου 1918 (λίγο πριν το θάνατό του), με δύο μικρές διακοπές. Συνολικά εκδόθηκαν 1.444 φύλλα, μέσα στα οποία σχολίαζε έμμετρα τα της καθημερινότητας -ελληνικής και ξένης-, άλλοτε επιγραμματικά κι άλλοτε εκτενέστερα. Τακτικοί σχολιαστές αυτής της επικαιρότητας ήταν τα ξακουστά του δημιουργήματα, «Φασουλής και Περικλέτος, ο καθένας νέτος σκέτος» ή «Περικλέτος, Φασουλής, ο καθένας σεβνταλής»…


Η εφημερίδα ήταν εβδομαδιαία και αποτέλεσε μοναδικό παράδειγμα εγχώριας εφημερίδας που ήταν όλη σε στίχους, συμπεριλαμβανομένων ακόμη και των διαφημίσεων…


Στο πρώτο τεύχος λείπει ο αριθμός του τεύχους και η ημερομηνία. Μάλλον ξεχάστηκαν. Στο δεύτερο τεύχος ο Σουρής προσθέτει ημερομηνία και αριθμό τεύχους αλλά όχι έμμετρο, μια σπανιότατη εξαίρεση. Στο τρίτο τεύχος γίνεται έμμετρη και η ημερομηνία, ενώ στο τέταρτο και ο αριθμός τεύχους (Στο τέσσερα εφθάσαμε / κι ακόμα δεν τα χάσαμε) που θα διατηρηθούν έτσι σε όλα τα επόμενα τεύχη, αναγκάζοντας τον Σουρή σε ακροβασίες για να βρει ρίμα για τους διάφορους αριθμούς.

Από το πρώτο φύλλο του ηδη και για την αναγγελία της γεννησής της εφημερίδας του ξεκινάει με ποίημα.

Το  "Εμπρός"


Ἐμπρὸς λοιπόν, ἂς βγάλωμε κι ἐμεῖς ἐφημερίδα,
ἀφοῦ καμιὰ δὲν ξέρουμε καλλίτερη δουλειά.
Ἀβάντι νὰ λυσσάξωμε κι ἐμεῖς γιὰ τὴν πατρίδα,
προτοῦ νὰ μᾶς λυσσάξουνε τοῦ δρόμου τὰ σκυλιά. […]


Aν μια φορά τουλάχιστον καλαμαράς δεν γίνεις,
του πατριώτη τ’ όνομα ποτέ δεν θα τ’ ακούσεις
πρέπει και συ τη γνώμη σου για κάθε τι να δίνεις,
και μία πέννα να βαστάς κι ας είσαι και Μπουρδούσης.


Τί διάβολο θὰ γράψουμε, γιὰ τοῦτο δὲν μᾶς νοιάζει.
Φθάνει νὰ πιῶ ἕνα καφφέ, νὰ πιῶ κι ἕνα τσιγάρο,
Κι ἰδέαις τὸ κεφάλι μου ἀμέσως κατεβάζει,
κι ἀμέσως τὸν κατήφορο εἰς τὸ χαρτὶ θὰ πάρω.


Τί θὰ γραφεῖ μὲς ‘στὸ Ρωμηὸ καθόλου δὲ μὲ μέλλει…
Κάθε Ρωμηὸς ποὺ ξαπλωθεῖ ὀλίγο στὴ λιακάδα,
ἀπὸ ἰδέαις ὑψηλὲς εὑρίσκει ὅσες θέλει…
Γιὰ γνώσεις ἄλλο τίποτε ἐδῶ εἰς τὴν Ἑλλάδα.


Θὰ εἶμαι δημοκρατικὸς κατὰ τᾶς περιστάσεις,
μὰ θαμαι καὶ βασιλικός. Θὰ εἶμαι ὅ,τι θέλω.
Θὲ νὰ γυρεύω κάποτε κι ἐγὼ ἐπαναστάσεις,
ἀλλ’ ὅμως καὶ στοὺς βασιλεῖς θὰ βγάζω τὸ καπέλο.


Ἀφοῦ ποτὲ λογαριασμὸ ‘στὸ κράτος δὲν θὰ δίνω,
Γιατί κι ἐγὼ τὸ κέφι μου σὰν ἄλλους νὰ μὴν κάνω;
Ρωμηὸς δὲν εἶμαι;…, ἔ! λοιπὸν θὰ γίνω ὅ,τι γίνω
καὶ βασιληὰ στὸ γοῦστο μου κανένα δὲν θὰ βάνω.


Πάντα μὲ στίχους θὰ μιλῶ μὲς ‘στῶν Ρωμηῶν τὴ σφαίρα,
κι οὔτε κανέναν Ἕλληνα ποτὲ θὰ χαιρετῶ,
ἐὰν μὲ στίχους δὲν μοῦ ‘πῆ κι αὐτὴν τὴν καλημέρα…
Εἰς ὄλαις τὶς ἰδέαις μου τὸ μέτρο θὰ κρατῶ.


Κι ἴσως οἱ στίχοι πιὸ ἀργὰ τῆς μόδας καταντήσουν,
καὶ ἴσως οἱ Πανέλληνες φυτρώσουν στιχουργοί,
καὶ τίποτε παράξενο μὲ στίχους νὰ ‘μιλήσουν
κι ὁ βασιληᾶς κι οἱ βουλευταὶ καὶ οἱ Πρωθυπουργοί.


Θὰ ἦναι ἀριστούργημα… ψυχή μου στὰ Πατήσια!
Λοιπόν, ‘στοὺς στίχους πέσετε, γυναῖκες, ἄνδρες, ὅλοι.
Κι ἔτσι μὲ στίχων τάγματα πιστεύω ὁλοΐσια,
νὰ πᾶμε καββαλάρηδες ‘στὴν ξακουσμένη Πόλι.

Μερικές διευκρινίσεις:

Ο Μπουρδούσης που αναφέρεται στο ποίημα ήταν διάσημος ζητιάνος, τύπος της Αθήνας. Πέθανε λίγο αργότερα, και ο Σουρής έγραψε σχετικά, στο τρίτο τεύχος του Ρωμηού για «των δρόμων τον ξυπόλητο ιππότη».


Η έκφραση «ψυχή μου στα Πατήσια!» ήταν παροιμιακή -δηλώνει το αποκορύφωμα της ανέμελης καλοπέρασης, απόηχος μιας εποχής όπου οι Αθηναίοι πήγαιναν για πικ-νικ και εκδρομές στα κατάφυτα Πατήσια για να ξεσκάσουν.


( Πηγη: SENILE DECAY )